بسیاری از افرادی که اهل مطالعه هستند دوست دارند کتابی که خوانده‌اند را به‌دیگران معرفی کنند. ذوق و شوقی که از خواندن یک کتاب ِخوب نصیب انسان می‌شود همان ذوق و شوق یافتن گنجی است ارزشمند، اما با این تفاوت که مایلیم در مورد آن به‌همه بگوییم تا دیگران هم از گنج دانش استفاده کنند، ثروتی واقعی که هر چه ببخشیم بر آن افزوده می‌شود. اما چگونه یک کتاب را معرفی کنیم؟ اگر به فکر نوشتنِ معرفیِ آخرین کتابی که خوانده‌اید در وبلاگتان هستید، احتمالا این سوال برای‌تان پیش آمده باشد. در این مطلب قصد دارم در مورد معرفی کتاب داستانی یا رمان توضیح دهم تا ببینیم برای نوشتن یک مرور کتاب چه اطلاعاتی را باید مکتوب کنیم. اما قبل از شروع به یک سوال پاسخ بدهیم:
اصلا چرا باید معرفی کتاب بنویسیم؟
بیشتر افرادی که اهل مطالعه هستند از شنیدین خلاصه کتاب یا مطالعه یک مطلب معرفیِ کتاب لذت خواهند برد. اما چرا چنین حرفی می‌زنم؟
- زیرا نوشته شما به آن‌ها کمک می‌کند تا در انتخاب کتاب‌هایی که قصد خواندنش را دارند دقت بیشتری به‌خرج دهند و انتخاب‌های بهتری داشته باشند. در واقع ما زمان محدودی داریم و نمی‌توانیم همه‌ی کتاب‌های دنیا را بخوانیم. بنابراین بهتر است کتاب‌هایی را بخوانیم که از قبل می‌دانیم به‌درد ما خواهند خورد.
- آگاهی از اینکه کتابی که قصد خواندنش را داریم در رابطه با چه موضوعی است؟ آیا موضوعی که کتاب به آن پرداخته است هرگز دغدغه ما بوده یا تمایلی داریم تا در مورد آن بدانیم؟ و پاسخ بسیاری از سوالات دیگر که ممکن است قبل از خواندن یک داستان یا رمان برای ما پیش بیاید را گاهی می‌توانیم در یک معرفی کتاب پیدا کنیم.
چه از کتابی خوشتان آمده باشد و چه از خواندن آن لذت نبرده باشید اگر به طور صادقانه نظر خود را در مورد آن بنویسید حتما بسیاری از افراد از آن استفاده خواهند کرد. اگر دقیقا نمی‌دانید که برای نوشتن معرفی کتاب چه چیز‌هایی را باید مطرح کنید این نوشته به شما کمک خواهد کرد.
در چند جمله بنویسید که کتاب در مورد چیست
سعی کنید بدون اینکه داستان کتاب را افشا کنید (اسپویل کنید) چند خط در مورد این که کتاب در مورد چه موضوعی صحبت می‌کند بنویسید. هنگام معرفی یک رمان درباره موضوع کلی و عمومی کتاب بنویسید و به هیچ عنوان وارد جزئیات داستان نشوید. کل داستان کتاب را در یک یا چند پاراگراف خلاصه نکنید، این کار فقط لذت خواندن کتاب را از خواننده خواهد گرفت و هیچ کمکی به او نمی‌کند.
توضیح دهید که به‌شخصه از چه چیز‌هایی در کتاب خوشتان آمده است
روی احساسی که از خواندن داستان یا نحوه بیان آن به‌شما دست داده است تمرکز کنید و آن‌ها را بنویسید. اگر کتاب مطلب مهمی را به‌شما آموخته‌است در چند جمله آن را بیان کنید. باز هم تاکید می‌کنم که خط داستانی را برای مخاطبانتان افشا نکنید. کسی که مطلب معرفی کتاب شما را می‌خواند می‌خواهد بداند که کتاب مورد نظر چگونه کتابی است؟ نظر شما در مورد کتاب چیست؟ آیا آن را تایید می‌کنید یا خیر؟ می‌توانید لیستی از سوالات تهیه کنید و به آن‌ها پاسخ دهید. سوالاتی مانند:
- شخصیت محبوب شما در کتاب چه کسی بوده‌است؟ و چرا؟
- آیا شخصیت یا شخصیت‌های کتاب واقعی به نظر می‌رسیدند؟
- آیا خط داستانی شما را کنجکاو می‌کرد و باعث می‌شد در مورد آنچه در ادامه رخ خواهد داد حدس‌هایی بزنید؟
- بهترین قسمت کتاب به نظراتان کدام قسمت بود؟ چرا؟
- کدام یکی از صحنه‌های داستان به نظرتان بهتر بود و حس را بهتر منتقل می‌کرد؟ صحنه‌هایی که در مورد عشق بود یا ترس یا تردید؟
- آیا کتاب باعث خندیدن شما شد ؟ یا با آن گریه کردید؟
- آیا خط داستانی آنقدر جذاب بود که دوست نداشته باشید کتاب را زمین بگذارید؟
به چیز‌هایی در کتاب که مورد پسند شما نبوده است اشاره کنید
اگر نکات منفی در کتاب وجود داشته است به آن اشاره کنید. برای این کار نیز می‌توانید به سوالات زیر یا سوالات دیگری که خودتان طرح می‌کنید پاسخ دهید.
- آیا فکر می‌کنید که پایان کتاب می‌توانست جور دیگری باشد؟
- آیا شخصیت اصلی داستان و آنچه بر او گذشته است برای‌تان اهمیتی داشت؟
- آیا داستان روی موضوعی تمرکز داشت که برای‌تان جالب نبود؟
- آیا در نسخه‌ای که مطالعه کردید اشکالات ویرایشی و نگارشی وجود داشت؟
نظر خود را به صورت کلی در مورد کتاب بیان کنید
می‌توانید در چند خط به طور کلی نظر خود را در مورد کتاب بنویسید. اینکه چه افرادی از خواندن آن لذت خواهند برد یا کتاب به درد چه کسانی خواهد خورد. به نظرتان کتاب مورد پسند افراد سالخورده واقع خواهد شد یا جوان یا فرقی نمی‌کند مخاطبش چه کسی است؟ در این قسمت باید نظر کلی خودتان را در مورد کتابی که درباره‌اش نوشته‌اید بیان کنید. جملاتی که در این قسمت می‌نویسید مهم هستند، زیرا ممکن است باعث شوند مخاطب شما از خواندن کتاب صرف نظر کند یا آن را بخواند.
به کتاب نمرده بدهید
می‌توانید برای کتاب‌هایی که معرفی می‌کنید نمره‌ای در نظر بگیرید و نمره خودتان را به آن بدهید. این کار کمک می کند تا به مخاطبانتان بگویید که چه میزان از کتابی که معرفی کرده‌اید خوشتان آمده است.
***
جهت مشارکت در تکمیل این نوشته می‌توانید برایم بنویسید که اگر یک مطلب با عنوان معرفی کتاب می‌خوانید دوست دارید به چه مواردی در آن اشاره شود.