در مطلب تمرینهای نویسندگی مختصری در مورد آزاد نویسی گفتم، اما در این مطلب قصد دارم به طور کامل به این موضوع بپردازم.
آزاد نویسی چیست؟
آزاد نویسی یک استراتژی نوشتاری است که توسط پیتر البو در سال 1973 ایجاد شد، که شامل نوشتن پیوسته، بدون توقف یا نگرانی در مورد دستور زبان، املا، سبک یا هر قرارداد نوشتاری دیگری است. در کنار طوفان فکری، آزاد نویسی معمولاً در مراحل اولیه نوشتن برای جمعآوری و آشکارسازی افکار استفاده میشود.
آزاد نویسی به چه دردی میخورد؟
نویسندگان معمولا برای خودشان یک تمرین نوشتن دارند که به آنها کمک میکند تا در حال و هوای نوشتن قرار بگیرند و به اصطلاح خودمانی موتورشان گرم شود. این تمرینها میتواند از نویسندهای به نویسنده دیگر متفاوت باشد، اما یکی از محبوبترین این تمرینها آزاد نویسی است. آزاد نویسی به روشهای زیادی به ما کمک خواهد کرد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
تمرین نویسندگی
آزاد نویسی یکی از بهترین تمرینهایی است که میتوانیم برای بهبود مهارت نوشتن انجام دهیم. برای اینکه بتوانیم هر روز بنویسیم و نوشن را به یک عادت تبدیل کنیم، آزاد نویسی بهترین تمرینی است که میتوانیم با آن کارمان را آغاز کنیم. چون هیچ محدودیتی ندارد و دیگر نیاز نیست در بند چه و چگونه نوشتن باشیم.
آزاد نویسی به ما کمک میکند ماهیچههای نوشتاری خود را تقویت کنیم
جالب است بدانید که عضلات ما یاد میگیرند و حافظه دارند، که به آن حافظه عضلانی میگویند. این حافظه بخشی از حافظه عملکردی ما است. آزاد نویسی یک تمرین فوقالعاده برای تقویت ماهیچههایی است که با نوشتن درگیر میشوند. اگر این تمرین در موقعیتهای متفاوت و به صورت مستمر انجام شود موقع نوشتن کمتر احساس خستگی خواهیم کرد. دقیقا مثل باشگاه رفتن، وقتی ماهیچههای ما قویتر میشوند میتوانیم وزنههای سنگینتری بلند کنیم و کمتر خسته شویم.
یافتن ایدههای جدید
وقتی آزاد نویسی میکنیم دیگر فشاری برای یافتن ایدههای جذاب و محبوب روی ما وارد نمیشود و ذهنمان آزادتر است. در این حالت ذهن به خود اجازه میدهد پا فراتر بگذارد و در ورای مرزها به دنبال ایدههای جدید بگردد. البته این کار نیازمند تلاش نیست، تنها کاری که باید بکنیم این است که بدون محدودیت بنویسیم.
کمک میکند تا صدا یا لحن مخصوص خود را پیدا کنیم
وقتی آزاد نویسی میکنیم درواقع در حال ویرایش خودمان هستیم. درست است که متن را ویرایش نمیکنیم اما در حال ویرایش و پیدا کردن صدای خودمان هستیم. هر نویسنده صدای مخصوص به خودش را دارد که وقتی زیاد مینویسد و کم کم از بند تقلید دیگران یا قیدو بندهایی که برای خودش دارد رها میشود آن صدا کم کم خودش را نشان میدهد. آزاد نویسی چون هیچ گونه آداب و ترتیب و قید و بندی ندارد تمرین مناسبی برای پیدا کردن صدای خودمان در نویسندگی است.
صداقت در نوشتن را تقویت میکند
صداقت در نوشتن یعنی اینکه در مورد احساسات و برداشتهای خود حقیقت را بگوییم. اگر میخواهیم نوشتههای ما در آینده خوانده شوند باید صداقت در نوشتن را تمرین کنیم، خوانندگان به راحتی میفهمند که نویسنده با آنها صادق است یا تصویری جعلی از خود ارائه میدهد. نوشتن آزاد چون عاری از هرگونه خودسانسوری و دروغ است تمرین فوقالعادهای برای تمرین صداقت در نوشتن خواهد بود.
موانع نوشتن را برطرف میکند
همهی کسانی که مینویسند، حتی آنهایی که با کامیون کامیون ایده ناب وارد حوزه نوشتن شده باشند گاهی نمیدانند چطور شروع کنند یا از چه چیزی بنویسند. یکی از روشهای برطرف کردن این مشکل آزاد نویسی است. در آزاد نویسی گاهی شروع به نوشتن جملات بی معنی میکنیم اما بعد از چند دقیقه انگار چیزی در ذهن ما جریان پیدا میکند و ایدههایی را روی کاغذ میآوریم که خودما هم تعجب میکنیم. روشهای زیادی برای برطرف کردن موانع نوشتن وجود دارد اما آزاد نویسی گل سرسبد آنها است.
چطور آزاد نویسی را شروع کنیم؟
همانطور که گفتم آزاد نویسی آداب و و ترتیب و قیدوبندی ندارد که بخواهم به شما بگویم اینطور بنویسید و آنطور ننویسید، اما برای اینکه آزاد نویسی به دردمان بخورد باید یک سری چیزها را رعایت کنیم.
- اول اینکه یک حداقلی برای نوشتن مشخص کنیم. مثلا بگوییم یک صفحه، دو صفحه یا 5 دقیقه، 10 دقیقه یا 25 دقیقه میخواهم آزاد نویسی کنم.
- در طول نوشتن مقداری که مشخص کردهایم حق توقف کردن نداریم. اینکه توقف کنیم تا کمی فکر کنیم چیزی به ذهنمان برسد یا اینکه دیگر چیزی به ذهنمان نمیٰرسد پس هرچه نوشتیم بس است، نداریم. خستگی هم معنی ندارد، چون میزان نوشتن را همان اول خودمان مشخص میکنیم.
- آزاد نویسی را در زمان یا مکانی انجام ندهیم که میدانیم عوامل حواس پرتی در آنجا وجود دارند. آزاد نویسی باید بدون توقف انجام شود.
- در نوشتن تردید نکنید. اینکه چیزی که مینویسید درست است یا غلط مهم نیست. به کسی بر میخورد یا نمیخورد مهم نیست. بیرحمانه است یا زیادی سادهلوحانه مهم نیست، آن چه در آزاد نوشتن اهمیت دارد خود فعل نوشتن است. در انتها در کمال آرامش میتوانید آنچه نوشتهاید را shift+delete کرده یا کاغذ آن را به روش مورد پسند خود معدوم کنید.
تکنیکهای آزاد نویسی
صادقانه بگویم این زیرعنوان را فقط بخاطر گوگل نوشتم. در آزاد نویسی دنبال تکنیکهای پیشنهای دیگران نباشید. خودتان تکنیک خودتان را بسازید. میخواهید سه صفحه بنویسید یا ۵۰۰ کلمه یا ۱۰۰۰ کلمه، میخواهید صبح بنویسید یا بعد ناهار یا قبل از خواب. مهم این است که خودتان با این کار احساس راحتی کنید. مهمترین چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که روشی را انتخاب کنید که به صورت مدوام و هر روز بتوانید آن را انجام دهید. اینکه در یک روز ۲۰ صفحه آزاد نویسی داشته باشید که انگشتانتان درد بگیرد و برای یک هفته این کار را کنار بگذارید احتمالا روش مناسبی را انتخاب نکردهاید.
در آزاد نویسی از چه بنویسیم؟
به معنای واقعی کلمه هرچه میخواهد دل تنگت بگو. ایدهپردازی کنید، خودتان را به جای کس دیگری بگذارید، پرواز کنید، با سرعت نور بدوید، خودتان و دیگران را نقد کنید و… هر کاری دلتان میخواهد بکنید. فقط همهی اینها را بنویسید.
فکر میکنم آنچه که لازم بود را گفتم. اگر دوست دارید مهارت نوشتن را در خود تقویت کنید حتما این تمرین را انجام دهید. شاید هیچ تمرینی به اندازهی این تمرین بسیار ساده و ابتدایی به تقویت این مهارت در شما کمک نکند.